“Fossurin” eftir Jákup Dahl próst er av allar bestu stuttsøgum

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Fossurin var ikki so stórur í góðveðrinum henda dagin. (Mynd Vagnur)

Tá ið eg í vikuni spákaði á sandinum í Sandagerði og sá fossin, kom eg at hugsa um árini á Føroya læraraskúla. Vit høvdu Jeffrei Henriksen, sála, í føroyskum, og til próvtøkuna í fyrsta flokki í 1975 kom eg upp í stuttsøguni “Fossurin” eftir Jákup Dahl próst. Nú meira enn fjøruti ár seinni rennur fossurin har framvegis, og søgan er eins góð og viðkomandi, sum tá Jákup Dahl skrivaði søguna, og tá vit lósu hana á Læraraskúlanum. “Fossurin” nemur við nakað í sálini, er av allar bestu stuttsøgum, og sum tú kanst lesa niðanfyri. Les meira…

Hagtølini siga, at umleið 10% av hondbóltsspælarunum eru lámar

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Íslendingurin Ólafur Stefánsson er besti høgribakkur, sum eg nakrantíð havi sæð. Hann kundi alt við einum hondbólti.

Um tú spyrt inni á Google, hvussu stórur partur av fólkatalinum í einum landi eru lámar, so siga hagtølini 8-13% ella eini 10% í miðal. Hondbóltsspælið er soleiðis bygt upp, at málteigurin hevur tvær eins stórar hálvur eina høgru og eina vinstru síðu. Tí  hevur tú brúk fyri lámum, skalt tú hava breidd í spælið og skótstyrki bæði í høgru – og vinstru síðu. Aðrastaðni eru tað tey stóru feløgini, sum dustsúgva smáu feløgini fyri lámar spælarar, men hvussu er støðan í Føroyum? Les meira…

Nýggi hondbóltsvøllurin í Gundadali varð gjørdur í 1945

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Neistakvinnur vinna FM-heitið á nýggja vøllinum í 1946. Frá vinstru: Jacobina Jacobsen, Rúna Kamban, Sára Hansen, Elisabeth Johansen, Mikela Andreassen, Elsa Hansen og Helena Dal-Christiansen. (Myndaeigari Elsa Horn)

Herfyri skrivaði eg um eitt skjal fingið frá Tórshavnar kommunu, sum segði, at útbjóðingarlýsing varð sett í bløðini í 1944 at gera nýggjan hondbóltsvøll í Gundadali. Hetta var vøllurin, sum vit sum ung spældu á, og sum mátti lúta fyri nýggja svimjihylinum. Tilboðini frá fyritøkum skuldu sendast kommununi í seinasta lagi 9. oktobur sama árið. Nú steðgar søgan fyribils her. Spurningur er, hvør gjørdi vøllin, og nær spældu neistaspælarar fyrsta dystin á vøllinum? Les meira…

Grundspælið komið í helvt, og Neistin, VÍF, H71 og Kyndil eru ávegis í endaspælið

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Finnur Hansson í dysti seinasta kappingarár. Team Klaksvík kemur ikki í endaspælið.

Tað var Finnur Hansson, sum slóðaði fyri nýggja kappingarleistinum, har fýra lið nú koma víðari í endaspælið. – Eg havi ikki uppfunnið tann djúpa talerkin, men bara hugt út um landoddarnar og funnið leist, sum hóskar í Føroyum, sigur Finnur. Tí verri nær Finnur Hansson og Team Klaksvík ikki endaspælinum. – Vit mistu ov nógvar spælarar, og tá so fleiri av hinum liðunum eru ment, hava vit ov lítla breidd, sigur Finnur. Tíggju av átjan dystum eru spældir í grundspælinum, og tað sýnist eisini torført hjá StÍF og KÍF at náa endaspælinum. Veikleikin við føroysku kappingini er, at einki niðurflytingarstríð er í botninum, tí har eru eingi lið at flyta upp. Les meira…

Nú nærkast hitarørini Finsen fyri síðani at halda leiðina út á Glasir

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Løgið at hugsa sær, at heita vatnið kemur longu leiðina av Hjalla og Sundi. (Mynd Vagnur)

Tá man býr so nær Gundadali, SMS og miðbýnum, so er ikki neyðugt at keða seg. Altíð okkurt spennandi at sjá, men eisini okkurt keðiligt, sum man má liva við. Hesi handilsjólini hava altíð verið strevin, tí óróð kemur á fólk, og serliga, tá man eisini veit, at hjá mongum strekkir fíggjarliga ikki til hesa ársins tíð. Les meira…

9. november 2018 vóru 24.711 persónbilar í Føroyum – 4200 bilar fleiri enn í 2014

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Løgið, at Tórshavnar kommuna ætlar at byggja Tjóðpall á Skálatrøð. Vildi sagt, at økið er upptikið. (Mynd Vagnur)

Liggi inni við bil-hagtølum aftur til 1955, og hetta ikki bert søga, men eisini áhugavert at síggja og fylgja, tí koyrir tú um dagarnar í havnargøtum, so sært tú allastaðni í gøtunum, at bilatalið veksur ár um ár. Hagtølini siga hetta eisini. Seinasta samanteljingin hjá Hagstovuni 9. november 2018 siga frá millum annað: 24.711 persónbilar, 4012 vørubilar og 656 lastbilar, sum nærkast 30.000 bilum. Síðani koma aftat bussar, hýruvognar og aðrir bilar. Við øllum eru 37.106 akfør skásett hjá Akstovuni.  Les meira…

Úr myndasavninum – VÍF vann í 1963 fyrsta FM-heitið í dreingjadeildini

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Vestmannadreingir í 1963. St.f.v: Hans í Gerðinum, Torstein Petersen, Gunnar Dahl Olsen, Finnbogi Joensen, málverji, Eyðbjørn Joensen, Dánjal Jacobsen og Oddmar Joensen.

Í 1963 var fyrsta stóra frambrotið í føroyskum hondbólti. ÍSF skipaði tá fyri fyrstu FM-kapping fyri dreingir og gentur. VÍF vann fyrsta FM-heitið fyri dreingir, og Neistin vann fyrsta FM-heitið fyri gentur. Eg hava hitt Finnboga Joensen, sum stóð í málinum hjá VÍF. Hann minnist við gleði aftur á tíðina, tá ið Mannbjørn Mortensen, lærari, legði fyrstu lunnar undir ungdómshondbóltin í Vestmanna.  Les meira…

Úr hondbóltssøguni – Jóhannes Álvheygg gjørdi nýggjan hondbóltsvøll sunnan fyri KFUM húsið fyrst í 60-árunum

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Mansliðið hjá KFUM fyrst í 60 árunum. St.v: Dani, sum arbeiddi í Smæruni. Heri Mørkøre, Sonni Fredriksen og Ernst Kass. Húkandi f.v: Svend Krosstein, Johannnes Álvheygg og Oddmar á Steig. (Myndaeigari: Svend Krosstein)

Jóhannes Álvheygg var leiðari í KFUM í Havn frá 1960 til 1975, og fyrsta stóra takið í KFUM var hjá honum at gera hondbóltsvøll sunnan fyri KFUM-bygningin og fáa mannað manslið í hondbólti, sum kom at spæla í næstbestu deildini. KFUM spældi í landskappingini í eini sjey ár. Eg havi tosað við  Álvheygg, sum býr í Danmark, og Svend Krosstein, sum báðir spældu við KFUM í 60-árunum.  Les meira…

Úr myndasavninum – Beinleiðis syrgiligt, at vágbingar ikki fáa mannað besta kvinnuliðið

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Neistakvinnur og VB-kvinnur avmyndaðar í Gundadali í 1935. Standandi fr.v: Hanna Mortensen, Neistin, Ella Arge, VB, Mia Rein, Neistin, Helga Magnussen, VB, Sára Hansen, Neistin, Charlotta Hjelm, VB, Petra Rein, Neistin og Marna Nolsøe, VB. Húkandi f.v: Edith Dahl, VB, Elsa Müller Poulsen, VB, Ása Vágsheyg, Neistin, enn ókent VB-andlit, Michala Hjelm, VB ?, Rigmor Christiansen, Neistin, og Jona Mortensen, Neistin.(Myndeigari Símun Arge)

Hondbóltsfelagið Neistin er elsta hondbóltsfelagið í Føroyum stovnað 21. mars 1931. Og longu nøkur ár seinni fóru tey eisini at spæla hondbólt í Vági. Neistakvinnur komu skjótt at hava frálíkt samstarv við VB, og mangan spældu neistakvinnur ímóti VB bæði í Havn og í Vági. Tá boðini fyrr í ár komu um , at VB ikki fekk mannað besta kvinnuliðið, kom eg at hugsa um tvær hondbóltsmyndir frá 1935 av neista – og vágskvinnum. Onnur myndin tikin í Vági og onnur í Gundadali. Mamma, sum er hundrað ára gomul, spældi við neistanum og er á myndini niðanfyri. Les meira…

Í august mánað 1944 vóru 120 føroyskar kvinnur giftar bretskum hermanni.

Skrivað tann • 0 Viðmerking
Myndin tikin á krígssavninum í Vágum. Vøkur pør má sigast. (Mynd Vagnur)

Nógv er skrivað um Føroyar og seinna heimsbardaga, og Niels Juul Arge, sáli, skrivaði jú á sinni bøkurnar Stríðsárini. Í summar vitjaði eg fyrstu ferð áhugaverda krígssavnið í Vágum, og tá eg sá pørini á myndini og tók myndina, hugsi eg, hvussu nógvar føroyskar kvinnur í veruleikanum blivu giftar enskum hermonnum. Donsk áhugaverd bók eitur ”Operation Valetine”, sum var navnið á átakinum, tá bretar hertóku Føroyar í apríð mánað 1940. Bretski læknin Gavin Henderson vitjaði bretsku hermenninar í Føroyum í august mánað 1944. Og frá honum í bók fæst mangt áhugavert at vita, sum eg ikki visti áður: Les meira…