Eg fann ein dagin í myndagoymsluni hjá mammu eina ungdómsmynd av henni. Hon hevði á høvdinum serligan hatt. Myndin er frá 1942. Altíð áugavert at práta við mammu um farnar tíðir, men henda dagin vildi hon ikki so væl at tosa um júst henda hattin, tí sum hon segði: – Hann gjørdist dekan ov ógvusligur, sum eg ikki ætlaði. Mina Wilhelm var “modist” og hevði handil og seymistovu í heiminum í Niels Finsensgøtu, har Suðuroyr Sparikassi heldur til. Men hvat er ein modistur? Les meira…
Tað gongur ikki væl at finna myndir av eldri mansliðnum. Neistamenn vóru meistarar í 1949, 1953 og 1955, men sjálvt um eg havi spurt familju og spælarar frá hesum árum, so er eingin mynd at finna. Harafturímóti havi eg funnið upprunamyndina av oldboysliðnum hjá Neistanum frá 1969. Roynt varð hetta árið at skipa fyri FM-kapping í oldboys, men bara VÍF, Neistin og TB meldaðu til kappingina. Og í seinastu løtu meldaði TB frá, tí spældu bara Neistin og VÍF. Liðini spældu fyrst ein dyst hvør ímóti øðrum í Havn og í Vestmanna, men javnleikur var millum liðini. Avgjørt varð tí at spæla nýggja kapping, og har eydnaðist neistamonnum at vinna FM-heitið. Á neistaliðnum spældu spælarar, sum eisini mannaðu neistaliðið í 50 árunum. Myndin av neistamonnum er tikin í Vestmanna. Spælt varð bara í 1969 um FM-heitið í oldboys. (Vagnur)
Tá ið eg gekk á Føroya læraraskúla frá 1974 til 1979 var kristni ella rættari sagt “religión” ein av lærugreinunum. Í 1977 skuldu vit skriva høvuðsuppgávu í kristni, og valdi eg at skriva um Jehova vitni í Føroyum, har eg serliga legði dent á søguliga partin. Eg tosaði við nógv fólk, m.a. við varabispin Eivind Vilhelm. Í 1977 var Ríkissalurin hjá Jehova vitnum í húsunum hjá Rasmusi og Aase Nygaard við Noregsveg. Ríkissalurin í Havn er nú Yviri við Strond. Les meira…
Vit eru stødd úti á Molanum í 1950, og Molin var ikki so langur, sum hann er nú. Einki flogsamband einans ferðamannaskipini Tjaldrið hjá Skipafelagnum Føroyum og Drotningin hjá DFDS. Minnist, hvussu nógv fólk leitaðu sær út at Eysturu bryggju, tá ferðamannaskipini løgdu at bryggju. Summi høvdu næstringar umborð, onnur bara av forvitni at hyggja at fólki og skipi. Molin var heilt serligt stað í Havn, tí í 1950 búðu 5000 fólk í býnum, og ikki var koyrandi longur til gamla enda á Oyggjarvegnum og ikki til Kalbaks. Høvdu fólk verið í dansi ella á møti, ja, so fóru fólk túr út á Molan. “Kajtúr”, sum var rópt tá.
Við sorgblídni at síggja myndina, tí á brygguni standa hjúnini Bette og Harry S. Johansen. Millum tey bæði Helena Hansen kona “Millionærin”, sum fostraði upp Bette, frá tí hon var trý ára gomul. Á myndini er Bette við barn, og nakrar mánaðir seinni átti Betty dóttir, men Betty doyði í sambandi við føðingina, og Harry sat eftir sum einkimaður og gentubarni. Syrgilig støða hjá Harry.
Á Molanum er hugaligt at síggja tokulúðurin og vitan. Sjálvandi gjørdist meira fátæksligt, tá havnarfólk misti Molan, sum kundi sagt frá mongum kærleiks – og vinartúrum út á Molan. Minnist eisini, hvussu nógv fólk mangan stóðu á seyðabergi á Molanum, og eisini mongu fólkini, sum stimaðu út á Molan at veittra seinasta farvæl til næstringar umborð á Tjaldrinum og Drotningini. (Vagnur)
Aftur áhugaverd mynd úr myndabók hjá Harry S. Johansen. Harry og konan Bette høvdu vitjan úr Svøríki, og á myndini sigur Harry svensku konuni um Havnina. Myndin er frá 1950, og 1. januar 1950 búðu 5.607 fólk í Havn og 31.781 fólk í Føroyum. Løgið at hugsa sær, at nú búgva fimm túsund fólk í Hoyvíkshaganum, og fólkatalið í kommununi er farin upp um 20.000 fólk. Áhugavert at síggja, hvussu lítið er bygt á Trapputrøðni og har um leiðir og eisini Undir Varða. Vøkru grótgarðarnir um Havnini eru á síggja á eldri myndum, men nógvir av garðunum eru tí verri burtur.
Tíðírnar í Føroyum vóru ikki góðar í 1950-árunum. Arbeiðisloysi, og millum annað fóru fólk til íslands at arbeiða fisk um summarið. Nógv fólk fluttu til Havnar, og er íbúðarneyðin í dag stór í Havn, so var hon ikki minni í 1950 árunum. Man hoyrdi mangan, at tað búði fólk av bygd í hvørjum kjallara í Havn, og flytingin í prosentum hevur nokk ongantíð verið størri enn í 1950 árunum. Ikki fór at lýsna fyrr enn seinast í 1960-árunum og serliga í 1970-árunum. (Vagnur)
35 ár eru liðin, síðani omanfyri mynd varð tikin í høllini í Runavík. Ein mynd sum hevur sína søgu. Vit sóu longu frá ungum árum, at sonur okkara Hanus Jensen hevði sera góð hondbóltsevni, og vit kastaðu og loftaðu mangan í gongini hjá okkum, so lampur og annað til tíðir fingu toyggið og brotnaðu. Eitt av málinum var úthurðin. Rannvá og eg spældu í Neistanum, og tað gjørdi Eyðun beiggi Hanus eisini. Hanus var mangan við til venjingar, serliga tá mamman vandi, har hann spældi bólt aftan fyri netini. Spurningur var bara um tíð, nær hann fór at venja skipaðan hondbólt í Neistanum. Les meira…
Hevur tú breyðmolar og kastar teir á gøtuna fram við ánni í Plantasjuni, gongur lítið bil, so eru dúgvurnar hjá tær. Bládúgvan og Turkadúgvan. Serliga bládúgvan er ótrúliga vakur litfagur fuglur. Liturin er vakur grábláur, aftast á velinum er hon svørt, og tvørtur um veingirnar ganga tvær svartar rendur. Hálsurin glitrar og skyggir av grønum og reyðum fjøðrum. Beinini korkareyð og eyguni gulbrún. Bládúgvan er støðufuglur í Føroyum. Bládúgvan dámar best at liva nær sjógvi. Les meira…
Siti júst og hyggi at 70 ára gamlari mynd, sum eg fekk úr myndabók hjá Harry S. Johansen. Tankar mínir leita aftur í barnaárini, og vit eru stødd við húsini hjá Frú Müller í Gongini og síggja eisini radiohandilin hjá Wellejus. pakkhúsið hjá Evensen og Kristnastovu. Síggi fyri mær, tá eg saman við ungdómsvininum Jan Müller nakrar ferðir var inni hjá Frú Müller, sum var omma Jan.
Vit vistu, at Hans Müller abbi Jan var deyður á ungum árum bert 36 ára gamal, og konan Frú Müller hevði sitið einkja í nógv ár. Søgan um Frü Müller er áhugaverd, tí tá maðurin fall frá, átók konan sær uppgávuna at reka DFDF avgreiðsluna og reiðaravirksemið, sum umfataði nógv fiskifør. Tað var um reppið, at Frú Müller tyngd av sorg fór av landinum, tá maðurin brádliga doyði í 1925. Nøkur orð um Frú Müller. Les meira…
Tá ið eg sá omanfyri myndina á Facebook, sveimaði tankarnir beinanvegin, og eg ímyndaði mær grindadrápinum, sum vóru á Eysturvág, tá ið eg var smádrongur og unglingi í Havn. Tá kundi grindin ikki fara upp á turt uttan nakrir fáir hvalir inni á sandinum við áarmunnan. Hvalirnir vórðu stungnir við hvalvákni, sum eru bannað fyri nú nógvum árum síðani. Nakrir hvalir vórðu eisini høgdir við sóknarongli og hálaðir upp á turt, har teir vórðu skornir á háls. Hátíðardagar vóru í Havn, tá ið grind legði beinini. Næmingarnir fingu frí úr skúla, og sannur veitslurómur var í býnum. Les meira…
Eg havi altíð havt stóra virðing fyri Sepp Piontek fótbótlsvenjara. Í TV2 sæst ein lýsing við Sepp Piontek, har hann heitir á fólk at keypa týskan bil. Í 1979 fekk Sepp starvið sum danskur landsliðsvenjari í fótbólti. Um hetta mundið var danska manslandsliðið ikki nakað serligt, og hevði ikki verið tað í nógv ár. Sepp var júst givið sum landsliðsvenjari á Haiti. Sepp vandi danska landsliðið til 1990 og leiddi liðið 115 landsdystir. Les meira…